Cel i Zakres Badania
WebAIM (Web Accessibility In Mind) jest wiodącą organizacją non-profit zajmującą się promowaniem dostępności stron internetowych. Celem badania było zidentyfikowanie najczęstszych problemów związanych z dostępnością na stronach www oraz ocena, czy sytuacja poprawia się w porównaniu do wcześniejszych lat. Analizie poddano milion serwisów, co daje reprezentatywny przegląd globalnego stanu dostępności w sieci.
Główne Wnioski z Badania
Wzrost Liczby Błędów
Jednym z najbardziej niepokojących wniosków jest to, że liczba błędów związanych z dostępnością na stronach internetowych nadal rośnie. W 2024 roku średnia liczba błędów na stronę wyniosła 49,9, co stanowi wzrost o 1,1% w porównaniu do 2023 roku. Choć może się to wydawać niewielkim wzrostem, jest to dowód na to, że problem dostępności nie jest jeszcze w pełni rozwiązany i wymaga dalszych działań.
Najczęstsze Problemy z Dostępnością
Badanie WebAIM zidentyfikowało kilka kluczowych obszarów, w których strony internetowe najczęściej nie spełniają standardów dostępności:
- Brak alternatywnego tekstu (alt text) dla obrazów: Aż 43,2% stron internetowych zawiera obrazy bez odpowiedniego tekstu alternatywnego. Jest to szczególnie problematyczne dla osób korzystających z czytników ekranu, które polegają na tekście alternatywnym do opisywania treści wizualnych.
- Niedostateczny kontrast kolorów: Na 83,6% stron stwierdzono problemy z niewystarczającym kontrastem między tekstem a tłem, co utrudnia odczytywanie treści osobom z wadami wzroku.
- Brak etykiet dla pól formularzy: Na 50,3% stron formularze nie mają odpowiednich etykiet, co może utrudniać wypełnianie formularzy przez osoby niewidome lub niedowidzące.
- Brakujące lub nieprawidłowe nagłówki: Nagłówki są kluczowe dla strukturyzowania treści i ułatwiają nawigację zarówno dla użytkowników, jak i czytników ekranu. Aż 36,2% stron miało problemy związane z nagłówkami.
Różnice Branżowe
WebAIM zidentyfikował również różnice w dostępności stron internetowych w zależności od branży. Strony rządowe i edukacyjne mają tendencję do lepszego spełniania standardów dostępności w porównaniu do witryn komercyjnych, takich jak sklepy internetowe czy media. Wynika to często z obowiązków prawnych nakładanych na sektory publiczne, które zmuszają je do dostosowywania swoich stron do wymagań dostępności.
Udoskonalenia
Mimo wzrostu liczby błędów istnieją również pozytywne aspekty wyników badania. Na przykład, strony internetowe korzystające z popularnych systemów zarządzania treścią (CMS) wykazują tendencję do lepszej dostępności, głównie dzięki wbudowanym funkcjom dostępności i gotowym szablonom zgodnym z WCAG (Web Content Accessibility Guidelines).
Dlaczego Dostępność Internetowa Jest Ważna?
Dostępność internetu to nie tylko kwestia technologiczna, ale również moralna i prawna. Każda osoba powinna mieć równe możliwości korzystania z zasobów cyfrowych. Wiele krajów na całym świecie wprowadza regulacje wymagające, aby strony internetowe były dostępne dla wszystkich użytkowników. W Stanach Zjednoczonych prawo do dostępności jest zabezpieczone przez ustawę ADA (Americans with Disabilities Act), a w Europie przez dyrektywę Unii Europejskiej w sprawie dostępności stron internetowych i aplikacji mobilnych organów sektora publicznego.
Wyzwania i Możliwości
Jednym z największych wyzwań związanych z poprawą dostępności stron internetowych jest brak świadomości i wiedzy wśród deweloperów i właścicieli stron internetowych. Często problematyczne elementy, takie jak brak alternatywnego tekstu czy nieodpowiedni kontrast, wynikają z nieświadomości, a nie z celowego działania.
Jednakże, dostępność staje się coraz bardziej priorytetowa dla firm i instytucji na całym świecie. Wzrost świadomości w połączeniu z rozwojem narzędzi i technologii wspomagających, takich jak automatyczne testery dostępności, oferuje realne możliwości poprawy. Platformy edukacyjne oraz szkolenia z zakresu projektowania dostępnych stron internetowych zyskują na popularności, co przyczynia się do lepszego zrozumienia tego zagadnienia.
Dostępność Stron Internetowych w Polsce: Analiza, Wyzwania i Perspektywy
Dostępność stron internetowych jest kluczowym aspektem w budowaniu nowoczesnych i inkluzywnych doświadczeń cyfrowych. Dla wielu osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności, dostępność cyfrowa to nie tylko wygoda, ale absolutna konieczność. Choć globalne badania, takie jak te przeprowadzone przez WebAIM, koncentrują się na ogólnych trendach na świecie, polski rynek internetowy również wymaga dokładnego zbadania, szczególnie w kontekście dostępności. Artykuł ten przedstawia analizę obecnego stanu dostępności stron internetowych w Polsce, opartego na danych globalnych oraz dostosowanego do specyfiki polskiego rynku.
Statystyki i Wyzwania w Polsce
Brak Alternatywnego Tekstu (Alt Text) dla Obrazów
W Polsce, podobnie jak na całym świecie, brak alternatywnego tekstu dla obrazów jest jednym z najczęstszych problemów. W badaniu WebAIM stwierdzono, że 43,2% stron internetowych globalnie nie posiada tekstu alternatywnego. W kontekście Polski, wiele stron internetowych, zwłaszcza tych mniejszych firm i organizacji, boryka się z tym samym problemem. W praktyce oznacza to, że osoby korzystające z czytników ekranu, które odczytują treści wizualne, są pozbawione dostępu do ważnych informacji.
Niedostateczny Kontrast Kolorów
Kontrast kolorów jest kolejnym kluczowym aspektem dostępności. W globalnym badaniu aż 83,6% stron internetowych miało problemy z niewystarczającym kontrastem między tekstem a tłem. W Polsce problem ten jest szczególnie widoczny na stronach internetowych o niskiej jakości wizualnej, często prowadzonych przez małe przedsiębiorstwa lub instytucje publiczne. Niewystarczający kontrast utrudnia odczytywanie treści, zwłaszcza osobom z wadami wzroku, co może prowadzić do wykluczenia cyfrowego tej grupy użytkowników.
Brak Etykiet dla Pól Formularzy
Formularze są kluczowym elementem interakcji użytkownika z witryną internetową. W Polsce, podobnie jak na całym świecie, wiele stron internetowych nie stosuje prawidłowych etykiet dla pól formularzy. Badanie WebAIM wykazało, że 50,3% stron globalnie boryka się z tym problemem. W Polsce ten problem jest szczególnie widoczny na stronach urzędowych i w e-commerce, gdzie formularze są często nieintuicyjne i trudne do wypełnienia dla osób z niepełnosprawnościami.
Problemy z Nagłówkami i Strukturą Treści
Struktura treści, w tym prawidłowe użycie nagłówków, jest kluczowa dla nawigacji, zwłaszcza dla osób korzystających z technologii wspomagających, takich jak czytniki ekranu. Globalnie, 36,2% stron ma problemy z nagłówkami, co jest zjawiskiem również powszechnym w Polsce. Często zdarza się, że nagłówki są pomijane lub stosowane nieprawidłowo, co utrudnia zrozumienie i nawigację po stronie.
Wpływ Polskich Przepisów na Dostępność
W Polsce dostępność stron internetowych reguluje kilka kluczowych aktów prawnych, w tym ustawa o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych, która została wdrożona na podstawie dyrektywy Unii Europejskiej z 2016 roku. Zobowiązuje ona podmioty publiczne do dostosowania swoich stron do wymogów dostępności, co obejmuje zarówno aspekty techniczne, jak i treściowe.
Mimo tych regulacji wiele polskich stron internetowych wciąż nie spełnia wymaganych standardów. Problemem jest często brak świadomości i zasobów w mniejszych jednostkach, które nie mają dostępu do specjalistycznej wiedzy i narzędzi. W efekcie wiele urzędów, szkół czy szpitali nadal posiada strony internetowe, które są trudne do użycia dla osób z niepełnosprawnościami.
Przykłady Dobrych Praktyk w Polsce
Choć wyzwań nie brakuje, w Polsce można znaleźć również pozytywne przykłady wdrażania dostępności cyfrowej. Niektóre instytucje publiczne oraz firmy prywatne inwestują w audyty dostępności i wdrażają rozwiązania zgodne z WCAG (Web Content Accessibility Guidelines). Przykładem mogą być strony niektórych ministerstw czy dużych korporacji, które rozumieją znaczenie dostępności i regularnie aktualizują swoje witryny, aby spełniały najwyższe standardy.
Edukacja i Narzędzia Wspierające Dostępność
Kluczowym elementem poprawy dostępności w Polsce jest edukacja. Zarówno właściciele stron internetowych, jak i deweloperzy powinni być świadomi znaczenia dostępności oraz metod jej zapewnienia. Na szczęście dostępnych jest coraz więcej zasobów edukacyjnych, takich jak kursy online, webinaria oraz specjalistyczne narzędzia do testowania dostępności.
Narzędzia te, takie jak Lighthouse czy Wave, umożliwiają szybkie i skuteczne wykrywanie problemów z dostępnością, co ułatwia ich eliminację jeszcze na etapie projektowania i wdrażania stron.
Wnioski i Rekomendacje
Badanie WebAIM z 2024 roku jasno pokazuje, że chociaż poczyniono pewne postępy w zakresie dostępności stron internetowych, nadal pozostaje wiele do zrobienia. Wzrost liczby błędów na stronach internetowych jest wyraźnym sygnałem, że obecne podejścia nie są wystarczająco skuteczne. Organizacje muszą bardziej aktywnie angażować się w zapewnienie, że ich strony są dostępne dla wszystkich użytkowników.
Rekomendacje:
- Zwiększenie świadomości i edukacji: Właściciele stron internetowych i deweloperzy powinni być regularnie szkoleni w zakresie dostępności cyfrowej i najlepszych praktyk projektowych.
- Automatyzacja testowania: Organizacje powinny wdrażać automatyczne narzędzia do testowania dostępności jako część swojego procesu rozwoju, aby szybko identyfikować i naprawiać błędy.
- Współpraca z ekspertami: Warto korzystać z wiedzy ekspertów ds. dostępności, którzy mogą pomóc w audytach i doradztwie na temat poprawy dostępności.
- Dostosowanie przepisów: Wprowadzenie bardziej rygorystycznych przepisów dotyczących dostępności stron internetowych może zmusić organizacje do bardziej zdecydowanych działań w tej dziedzinie.
Podsumowanie
Dostępność stron internetowych to nie tylko kwestia zgodności z przepisami, ale także dążenie do stworzenia inkluzywnego środowiska cyfrowego, w którym każdy użytkownik, niezależnie od swoich możliwości, będzie mógł swobodnie korzystać z dostępnych zasobów. Badanie WebAIM z 2024 roku stanowi ważny krok w kierunku zrozumienia obecnych wyzwań i jest wezwaniem do działania dla wszystkich, którzy są zaangażowani w rozwój internetu.
Dostępność stron internetowych w Polsce, mimo pewnych postępów, wciąż wymaga znacznej poprawy. Statystyki globalne wskazane w badaniu WebAIM jasno pokazują, że wiele z problemów występujących na polskich stronach internetowych jest częścią szerszego trendu. Warto jednak zauważyć, że wdrażanie dostępności cyfrowej nie jest jedynie wymogiem prawnym, ale także moralnym obowiązkiem. W świecie, w którym coraz większa część życia przenosi się do przestrzeni cyfrowej, dostępność stron internetowych staje się kluczowym elementem inkluzji społecznej.
Dalsze działania na rzecz poprawy dostępności powinny obejmować zarówno edukację, jak i wdrażanie nowoczesnych narzędzi oraz standardów, które pomogą tworzyć strony internetowe dostępne dla wszystkich użytkowników, niezależnie od ich możliwości. Tylko w ten sposób możemy zapewnić, że cyfrowa transformacja przyniesie korzyści wszystkim, a nie tylko wybranym grupom społecznym.
Rozwiązanie problemów z dostępnością: wdrożenie ICEberg CMS 5 z WCAG
ICEberg CMS 5 automatyzuje kwestie związane z dostępnością cyfrową i WCAG - w szczególności dzięki integracji z AI. Po wdrożeniu ICEberg CMS 5 z głowy spadnie Ci problem z zastanawianiem się nad tym, jak wypełnić ALTy obrazków. Kod strony przejdzie walidację i będzie przyjazny dla przeglądarek dedykowanych osobom z niepełnosprawnościami. Wdrażając serwis internetowy zadbamy o należyty poziom kontrastu i włączymy dodatek pozwalający na dostosowanie strony do potrzeb użytkownika w zakresie wielkości czcionki, zmianę palety kolorystycznej na bardziej kontrastową, włączenie czytnika i wiele innych opcji, które ułatwią korzystanie z serwisu nie tylko osobom z niepełnosprawnościami, ale też pozostałym użytkownikom.
Dowiedz się więcej - prześlij zapytanie i umów na bezpłatną konsultację.
