Wprowadzenie
Polityka spójności na lata 2021-2027, w ramach której wdrażane są Fundusze Europejskie, nakłada szczególny nacisk na zapewnienie dostępności projektów unijnych dla osób z niepełnosprawnościami oraz osób starszych. W realizacji projektów europejskich niezwykle ważne jest przestrzeganie pięciu standardów dostępności: architektonicznego, szkoleniowego, cyfrowego, transportowego oraz informacyjno-komunikacyjnego. Standardy te szczegółowo określają Wytyczne dotyczące realizacji zasad równościowych w ramach funduszy unijnych na lata 2021-2027, wydane przez Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej w grudniu 2022 roku.
Dostępność informacyjno-komunikacyjna – jaką rolę odgrywają standardy?
Dostępność informacyjno-komunikacyjna odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu, że wszystkie osoby, niezależnie od ich sprawności, mogą w równym stopniu uczestniczyć w działaniach finansowanych z Funduszy Europejskich. W kontekście projektów unijnych osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności muszą mieć zapewniony dostęp do informacji i komunikacji na równi z innymi. Dzięki temu mogą nie tylko wziąć udział w projektach, ale też korzystać z ich efektów.
Standardy informacyjno-komunikacyjne określają wymagania, które należy spełnić, aby zagwarantować pełną dostępność komunikacji, informacji i materiałów. Wymogi te dzielą się na obligatoryjne oraz fakultatywne. Wymogi obligatoryjne muszą być bezwzględnie spełnione na każdym etapie realizacji projektu. Wymogi fakultatywne to dobre praktyki mające na celu lepsze dostosowanie projektów do potrzeb beneficjentów oraz zwiększenie poziomu ich dostępności. Warto pamiętać, że minimalne wymogi ustanowione w standardach mogą być rozszerzone przez instytucje ogłaszające konkursy, aby w większym stopniu odpowiadały one na lokalne potrzeby i specyficzne wymagania grup docelowych.
W jaki sposób beneficjent potwierdza realizację dostępności informacyjno-komunikacyjnej w projekcie?
Na etapie przygotowywania wniosku o dofinansowanie beneficjent musi wykazać, że projekt uwzględnia zasadę dostępności. Nawet jeśli projekt nie jest skierowany bezpośrednio do osób z niepełnosprawnościami, jego efekty muszą być dostępne dla każdego. Beneficjent nie może traktować projektu jako „neutralnego” pod względem dostępności – jeśli tak twierdzi, powinien wiarygodnie uzasadnić to we wniosku.
Elementy, w których powinno się wykazać realizację dostępności, obejmują:
- Grupę docelową projektu – Beneficjent powinien opisać grupę docelową, uwzględniając m.in. wiek, status na rynku pracy, wykształcenie, płeć oraz stopień niepełnosprawności.
- Zadania projektowe – Projekt powinien przewidywać formy wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami. Warto uwzględnić mechanizm racjonalnych usprawnień oraz wskazać eliminację czynników ograniczających dostępność.
- Potencjał i doświadczenie wnioskodawcy – Konieczne jest przedstawienie dotychczasowego doświadczenia w realizacji działań na rzecz osób z niepełnosprawnościami oraz projektów dostępnych.
- Rekrutację – Proces rekrutacji do projektu powinien być dostępny dla każdej osoby, niezależnie od jej sprawności.
O czym należy pamiętać, organizując wydarzenie informacyjno-promocyjne wymagające wcześniejszej rejestracji?
Podczas organizacji wydarzeń informacyjno-promocyjnych finansowanych ze środków unijnych i wymagających rejestracji, beneficjenci powinni umożliwić zgłoszenie indywidualnych potrzeb przez uczestników. Formularz rejestracyjny powinien zawierać pytania o szczególne potrzeby, takie jak:
- Dostęp do przestrzeni dostosowanej do niepełnosprawności ruchowej,
- Alternatywne formy materiałów konferencyjnych,
- Zapewnienie tłumacza migowego lub systemu wspomagania słyszenia.
Organizator powinien również zadbać o dostępność przestrzeni, zapewniając:
- Wejście bez barier architektonicznych,
- Toalety przystosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami,
- Podest lub scenę dla osób poruszających się na wózkach,
- Pętlę indukcyjną wspomagającą osoby słabosłyszące.
Jak przygotować dostępne materiały – informacja pisemna
Przygotowanie dostępnych materiałów dla szerokiego grona odbiorców wymaga stosowania odpowiednich zasad językowych i edycyjnych:
- Język – Unikaj żargonu, skomplikowanych słów oraz skrótów. Warto stosować przykłady i proste sformułowania, aby informacja była przystępna dla każdego.
- Formatowanie tekstu – Tekst powinien być wyrównany do lewej strony, aby ułatwić jego czytanie. Zalecana jest czcionka o rozmiarze minimum 12, a także interlinia od 1,15 do 1,5.
- Podział na akapity – Akapity poprawiają czytelność, a stosowanie nagłówków ułatwia korzystanie z dokumentu przy użyciu technologii wspomagających, takich jak czytniki ekranu.
- Kontrast i grafika – Tekst powinien być wyraźny, np. czarny na białym tle, co ułatwia jego odczytanie przez osoby słabowidzące.
Podsumowanie
Dostępność informacyjno-komunikacyjna jest jednym z kluczowych standardów, które muszą być spełnione w projektach finansowanych z Funduszy Europejskich. Standardy te mają na celu zapewnienie równego dostępu do informacji i możliwości uczestnictwa dla osób z niepełnosprawnościami oraz osób starszych. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu wniosku o dofinansowanie oraz dostosowaniu wydarzeń i materiałów informacyjnych, beneficjenci mogą nie tylko spełnić wymogi formalne, ale także przyczynić się do budowania społeczeństwa bardziej przyjaznego i dostępnego dla wszystkich.
Jak ICEberg CMS może pomóc w WCAG stron podmiotów dotowanych z UE?
System ICEberg CMS 5 może być cennym narzędziem wspierającym firmy i organizacje w osiąganiu pełnej zgodności z WCAG. Wśród funkcji systemu, które pomagają spełnić wymogi dostępności, znajdują się:
- Wsparcie kontroli dostępności – ICEberg CMS 5 wspiera sprawdzanie zgodności treści z WCAG, co ułatwia szybkie wychwycenie potencjalnych problemów.
- Tworzenie dostępnych formularzy i plików multimedialnych – system umożliwia łatwe dodawanie napisów, audiodeskrypcji i tekstów alternatywnych.
- Optymalizacja treści pod kątem czytników ekranu – ICEberg CMS 5 wspiera dodawanie etykiet ARIA oraz odpowiednie formatowanie treści, co umożliwia użytkownikom korzystanie z interfejsu za pomocą czytników ekranu.
- Personalizacja i responsywność – dzięki responsywnemu designowi i narzędziom personalizacji system ten pozwala na łatwe korzystanie z treści zarówno na komputerach, jak i urządzeniach mobilnych.