Dostępność stron internetowych stała się priorytetem zarówno dla sektora publicznego, jak i prywatnego. Wdrażanie standardów WCAG (Web Content Accessibility Guidelines), czyli Wytycznych dla dostępności treści internetowych, jest obowiązkowe dla firm i organizacji, które korzystają z dotacji Unii Europejskiej. Ułatwienia te zapewniają, że osoby z niepełnosprawnościami mogą korzystać z zasobów online na równi z innymi użytkownikami, co odpowiada zasadom równości i niedyskryminacji, które są kluczowe dla funduszy europejskich. Poniżej omówimy znaczenie standardów WCAG, szczegółowe wymagania dostępności oraz korzyści i wyzwania związane z ich wdrażaniem.
Znaczenie standardów WCAG w kontekście unijnych dotacji
Fundusze Europejskie na lata 2021-2027 kładą szczególny nacisk na promowanie równości oraz na zapewnienie dostępu do zasobów cyfrowych dla wszystkich, niezależnie od niepełnosprawności, wieku czy innych czynników mogących utrudniać korzystanie z technologii. W polityce spójności wprowadzono wytyczne dotyczące dostępności, obejmujące pięć obszarów, w tym dostępność cyfrową, której podstawą są wytyczne WCAG 2.1 na poziomie AA.
Standardy WCAG zostały opracowane przez World Wide Web Consortium (W3C) i są zestawem zaleceń umożliwiających projektowanie stron dostępnych dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności, takich jak problemy ze wzrokiem, słuchem, motoryką czy poznawcze. Standardy te opierają się na czterech zasadach:
- Postrzegalność – informacje oraz komponenty interfejsu użytkownika muszą być przedstawiane w sposób umożliwiający ich odbiór przez wszystkie osoby.
- Funkcjonalność – interfejs użytkownika oraz nawigacja muszą być możliwe do obsłużenia dla wszystkich.
- Zrozumiałość – użytkownicy muszą rozumieć informacje i obsługę interfejsu.
- Solidność – treści muszą być na tyle solidne, aby można je było poprawnie interpretować przez różnorodne technologie wspomagające, obecnie i w przyszłości.
Obowiązek wdrożenia WCAG dla beneficjentów dotacji UE
W ramach polityki spójności na lata 2021-2027 beneficjenci dotacji unijnych są zobowiązani do stosowania standardów dostępności cyfrowej, aby zagwarantować, że wszystkie osoby mogą korzystać z efektów realizowanych projektów. Oznacza to, że organizacje korzystające z funduszy europejskich muszą wdrożyć strony internetowe i aplikacje cyfrowe zgodne z WCAG 2.1 na poziomie AA, co w praktyce obejmuje:
- Dostosowanie treści wizualnych i tekstowych – zastosowanie odpowiednich kontrastów, możliwości skalowania tekstu i grafiki oraz tworzenie tekstów alternatywnych do obrazów.
- Zapewnienie dostępnej nawigacji – struktury stron muszą być zrozumiałe i dostępne dla osób korzystających z technologii wspomagających, takich jak czytniki ekranu.
- Optymalizacja dla technologii wspomagających – dostosowanie interfejsu, aby mógł być obsługiwany przy użyciu klawiatury, ekranu dotykowego oraz czytników ekranu.
- Audiodeskrypcja i napisy do materiałów multimedialnych – obowiązkowe, aby osoby niewidome oraz osoby niedosłyszące miały równy dostęp do treści.
Jakie elementy strony internetowej muszą być dostosowane?
Aby w pełni dostosować stronę internetową do wymogów WCAG, beneficjenci dotacji unijnych powinni zadbać o następujące aspekty:
1. Treść wizualna
Każdy obraz, ikona czy diagram musi być opisany tekstem alternatywnym, co umożliwia osobom niewidomym zrozumienie treści graficznej. Obowiązkowy kontrast kolorystyczny (minimum 4,5:1 dla tekstu i 3:1 dla grafiki) jest niezbędny dla osób słabowidzących.
2. Struktura nawigacji
Wszelkie menu, formularze i przyciski muszą być dostępne za pomocą klawiatury. Przyciski i linki powinny mieć opis (atrybut ARIA), dzięki czemu osoby korzystające z czytników ekranu będą miały jasność, do czego dany element służy.
3. Formularze i interaktywne elementy
Formularze muszą być odpowiednio etykietowane, aby osoby korzystające z technologii wspomagających mogły wypełnić je bez problemu. Ponadto wszystkie komunikaty o błędach powinny być łatwo zauważalne i dostępne.
4. Multimedia
Wszystkie filmy powinny zawierać napisy oraz audiodeskrypcję dla osób z niepełnosprawnością słuchową i wzrokową. Materiały dźwiękowe powinny mieć transkrypcję tekstową.
5. Dokumenty i pliki do pobrania
Pliki, takie jak PDF, muszą być przygotowane w taki sposób, aby były zgodne z WCAG, np. posiadać tekst alternatywny dla obrazów, mieć uporządkowaną strukturę nagłówków oraz umożliwiać nawigację z poziomu czytnika ekranu.
Korzyści z wdrożenia standardów WCAG
Choć wymogi dostępności mogą wydawać się skomplikowane, wdrożenie WCAG niesie za sobą liczne korzyści dla firm i organizacji:
- Zwiększenie grupy odbiorców – osoby z niepełnosprawnościami, stanowiące około 15% populacji, będą mogły pełniej korzystać ze strony internetowej.
- Lepsze wyniki SEO – strony dostosowane do WCAG są lepiej oceniane przez wyszukiwarki internetowe, co przekłada się na wyższą widoczność.
- Wzmocnienie reputacji i zaufania – organizacje, które inwestują w dostępność, są postrzegane jako odpowiedzialne społecznie, co może budować ich pozytywny wizerunek.
- Dostosowanie do przepisów – przestrzeganie standardów WCAG jest obowiązkowe, a brak zgodności może skutkować sankcjami i koniecznością zwrotu dofinansowania.
Wyzwania we wdrażaniu dostępności WCAG
Wdrożenie standardów WCAG bywa wyzwaniem, szczególnie dla firm, które wcześniej nie uwzględniały dostępności w swoich zasobach cyfrowych. Oto najczęstsze problemy:
- Złożoność techniczna – zgodność z WCAG wymaga specjalistycznej wiedzy, szczególnie w zakresie optymalizacji treści dla technologii wspomagających.
- Koszty i czas wdrożenia – niektóre projekty mogą wymagać dużych nakładów finansowych i czasowych, zwłaszcza przy dostosowywaniu multimediów.
- Ciągłość i aktualizacje – dostępność cyfrowa wymaga bieżącego monitorowania i dostosowywania, ponieważ technologie i potrzeby użytkowników ewoluują.
Jak ICEberg CMS 5 wspiera dostępność zgodnie z WCAG?
ICEberg CMS 5, nowoczesny system CMS opracowany z myślą o spełnianiu standardów dostępności i komunikacji, oferuje liczne funkcje wspierające dostępność informacyjno-komunikacyjną dla projektów finansowanych z Funduszy Europejskich. Dzięki jego zaawansowanym opcjom, użytkownicy mogą łatwo dostosować publikowane treści, aby były zgodne ze standardami dostępności, co jest szczególnie istotne przy realizacji projektów wymagających uwzględnienia potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
Oto, jak ICEberg CMS 5 może pomóc w realizacji tych wymagań:
1. Zgodność z wymogami dostępności cyfrowej (WCAG)
ICEberg CMS 5 zapewnia pełną zgodność z międzynarodowymi standardami dostępności cyfrowej WCAG 2.1 na poziomie AA. Platforma pozwala na tworzenie stron i dokumentów dostępnych dla osób z różnymi niepełnosprawnościami, co jest kluczowe przy wdrażaniu unijnych wymogów dostępności w projektach finansowanych przez Fundusze Europejskie. System umożliwia:
- Automatyczne sprawdzanie dostępności treści – Funkcja monitorowania dostępności pomaga użytkownikom wychwycić błędy, takie jak brak opisu alternatywnego dla obrazów czy niewystarczający kontrast tekstu.
- Wsparcie dla tekstów alternatywnych i audiodeskrypcji – ICEberg CMS 5 umożliwia łatwe dodawanie opisów alternatywnych i audiodeskrypcji, co pozwala tworzyć dostępne dla każdego multimedia.
2. Narzędzia dla tworzenia dostępnych formularzy rejestracyjnych i zapisu na wydarzenia
Dzięki ICEberg CMS 5, organizatorzy wydarzeń mogą łatwo tworzyć dostępne formularze rejestracyjne, które spełniają standardy informacyjno-komunikacyjne. Formularze te mogą zawierać opcje dla osób zgłaszających specjalne potrzeby, takie jak:
- Wybór preferencji dotyczących potrzeb specjalnych – Wbudowane pytania pozwalają uczestnikom wskazać, np. potrzebę tłumacza migowego lub dostępu do przestrzeni bez barier.
- Responsywność i intuicyjność – Formularze są responsywne i dostosowane do technologii wspomagających, takich jak czytniki ekranu, co pozwala na łatwe korzystanie z nich osobom z niepełnosprawnościami.
3. Tworzenie i edytowanie dostępnych treści pisemnych
System ICEberg CMS 5 zawiera funkcje, które ułatwiają tworzenie dostępnych materiałów pisemnych, co jest szczególnie istotne przy publikowaniu informacji o projektach oraz materiałów promocyjnych. Użytkownicy mogą:
- Dostosować formatowanie tekstu – System wspiera stylowanie tekstu w sposób przyjazny dla osób niedowidzących, z możliwością używania czcionek o wysokim kontraście i odpowiednich rozmiarów oraz interlinii.
- Stosować prosty język – ICEberg CMS 5 pomaga użytkownikom tworzyć treści w prostym, przystępnym języku dzięki wskazówkom dotyczącym unikania żargonu i trudnych słów.
4. Zarządzanie wielokanałową komunikacją z uczestnikami
W projektach finansowanych z Funduszy Europejskich, organizatorzy muszą stosować różne kanały komunikacji, aby zapewnić dostępność dla osób o różnych potrzebach. ICEberg CMS 5 pozwala na zarządzanie komunikacją wielokanałową, co obejmuje:
- Automatyczne powiadomienia e-mail i SMS – ICEberg CMS 5 umożliwia wysyłanie powiadomień oraz przypomnień w różnych formach, co może być pomocne dla osób z ograniczonym dostępem do technologii lub preferujących tradycyjne kanały komunikacji.
- Personalizacja kanałów komunikacyjnych – System pozwala zdefiniować preferowane kanały komunikacji z użytkownikami, co jest pomocne przy komunikacji z osobami niewidomymi lub niedosłyszącymi, które mogą preferować kontakt telefoniczny lub e-mailowy.
5. Przygotowanie i publikacja multimediów z opcjami dostępności
ICEberg CMS 5 wspiera publikację materiałów multimedialnych z uwzględnieniem dostępności. Jest to niezbędne przy organizacji wydarzeń oraz tworzeniu materiałów promocyjnych, gdyż wszystkie treści muszą być dostępne dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. W systemie możliwe jest:
- Dodawanie napisów do wideo i transkrypcji audio – Dzięki wsparciu dla napisów i transkrypcji, osoby niedosłyszące mogą korzystać z materiałów audiowizualnych.
- Audiodeskrypcja – Możliwość dodawania audiodeskrypcji zapewnia, że osoby niewidome mogą uzyskać pełny przekaz wizualny materiału.
6. Tworzenie dostępnych prezentacji i dokumentów
ICEberg CMS 5 ułatwia tworzenie dostępnych dokumentów i prezentacji multimedialnych, które mogą być udostępniane uczestnikom wydarzeń lub odbiorcom treści. Funkcje obejmują:
- Edytor prezentacji dostępnych dla czytników ekranu – Prezentacje mogą być przygotowywane zgodnie z wytycznymi dostępności, co ułatwia korzystanie z nich osobom korzystającym z technologii wspomagających.
- Optymalizacja pod kątem kontrastu i rozmiaru czcionki – Funkcje edytora pozwalają na zachowanie wysokiego kontrastu oraz dostosowanie wielkości czcionki, co poprawia czytelność prezentacji dla osób słabowidzących.
7. Monitorowanie dostępności treści w czasie rzeczywistym
ICEberg CMS 5 umożliwia monitorowanie dostępności treści i zgłaszanie problemów związanych z dostępnością na bieżąco. Wykorzystanie takiego rozwiązania pozwala na stałe utrzymanie zgodności z wymogami dostępności, a jednocześnie zapewnia wysoką jakość dostarczanych treści.
ICEberg CMS 5 wspiera realizację wytycznych dostępności informacyjno-komunikacyjnej, które są kluczowe w projektach finansowanych z Funduszy Europejskich. Dzięki zaawansowanym funkcjom, system ten umożliwia beneficjentom tworzenie stron, dokumentów i multimediów, które są dostępne dla wszystkich, niezależnie od ich sprawności. Implementacja tych rozwiązań nie tylko spełnia formalne wymogi, ale też pozwala na budowanie bardziej inkluzywnej przestrzeni informacyjnej i komunikacyjnej, co jest ważnym krokiem w stronę społeczeństwa otwartego i dostępnego dla każdego.
Podsumowanie
Dla firm i organizacji korzystających z funduszy unijnych wdrożenie standardów WCAG jest nie tylko obowiązkiem, ale także szansą na dotarcie do szerszego grona odbiorców oraz wzmocnienie pozytywnego wizerunku. Pomoc systemów takich jak ICEberg CMS 5 znacząco ułatwia proces dostosowania zasobów cyfrowych do wytycznych dostępności, co pozwala na spełnienie wymogów unijnych i jednoczesne wspieranie idei dostępności. Wdrażając WCAG, organizacje nie tylko spełniają formalne kryteria, ale przede wszystkim przyczyniają się do budowy społeczeństwa bardziej otwartego, równego i dostępnego dla wszystkich użytkowników internetu
